Belastingen bij
het kopen en verkopen van een bedrijf
De belastingen die komen kijken bij een bedrijfsovername zijn gevarieerd en complex. Geen wonder, want de verkoop van een bedrijf en bedrijfsdeelname behoren tot de meest veeleisende transacties in Duitsland. Ze worden ook wel fusies & overnames genoemd. Omdat niet alle details bij wet geregeld zijn, moet er een complex contract worden opgesteld om juridische zekerheid te garanderen. Aspecten zoals de aankoopprijs, het motief voor de aankoop en de financiering zijn slechts enkele van de beslissende elementen.
Ihr M&A-Partner für optimierte Steuern beim Unternehmenskauf
Je wilt belastingen Geld besparen bij het kopen van een bedrijf? Dan kunt u vertrouwen op onze decennialange ervaring op het gebied van belastingrecht, handels- en vennootschapsrecht en arbeidsrecht. Vanuit ons kantoor in Düsseldorf ondersteunt ons team u van planning tot voltooiing en daarna:
- Opstellen van een voorlopige overeenkomst of een zachte intentieverklaring
- Belastingplanning (incl. vergelijking belastingdruk)
- Voorbereiding voor de financiële, juridische en fiscale due diligence
- Risicobeoordeling via due diligence documentatie
- Ontwerp van de koopovereenkomst (belasting- en garantieclausules, blokkerings- en aanhoudingsperioden, fiscale overdrachtsregels, voortzetting van de boekwaarde, etc.)
- Ontwerp van een vertrouwelijkheidsovereenkomst (geheimhoudingsverklaring)
- Ondersteuning bij overnamefinanciering (aftrekbeperkingen, rentebarrière)
- Fiscaal geoptimaliseerde integratie van het overgenomen bedrijf
U kunt zich verheugen op complete ondersteuning die het hele spectrum van de aankoop of verkoop van uw bedrijf dekt. Neem voor een eerste vrijblijvende aanvraag contact met ons op per telefoon, via het contactformulier of per e-mail.
1 Wat maakt deel uit van due diligence?
Due diligence is een complete risicobeoordeling om onaangename verrassingen bij de overname van een bedrijf te voorkomen. Economische, juridische en fiscale aspecten worden onderzocht - financiële, juridische en fiscale due diligence.
Als onderdeel van het due diligence-proces krijgt de verkoper meestal een checklist. Deze bevat een verzoek om de daarin vermelde documenten en informatie te verzamelen. Deze informatie vormt de basis voor de beoordeling door de koper.
Een on-disclosure agreement is ook een optie. Deze overeenkomst biedt voornamelijk bescherming aan de verkoper die gevoelige informatie vrijgeeft tijdens het due diligence-proces.
2. VORMEN VAN BEDRIJFSACQUISITIE
Er zijn twee vormen van bedrijfsovername. Bij een aandelentransactie verwerft de koper aandelen (bijvoorbeeld in een GmbH). De verworven aandelen kunnen niet worden afgeschreven, maar kunnen worden overgedragen als een actief. Als een herstructurering op handen is, kan het downstream fusiemodel worden gebruikt voor belastingoptimalisatie.
Dit in tegenstelling tot de asset deal, waarbij alle individuele activa, passiva en werknemers worden overgedragen aan de koper (bijvoorbeeld de aankoop van grond, productiefaciliteiten, enz.). Om de verschillen te begrijpen, zullen we beide procedures in detail bekijken.
a) Aandelenhandel
Bij een aandelentransactie verandert alleen de eigenaar, het bedrijf blijft hetzelfde. Het bedrijf kan gedeeltelijk of in zijn geheel worden verkocht. De verkoop wordt pas effectief na notariële akte.
Relaties met derden blijven bestaan bij een aandelentransactie. Hieronder vallen bijvoorbeeld contracten, licenties of industriële eigendomsrechten. Contracten met een controlewijzigingsclausule geven daarentegen een speciaal recht op annulering als de meerderheid van het bedrijf in andere handen overgaat.
Schulden aan derden worden ook overgenomen in een aandelentransactie. In deze context beschermt due diligence tegen niet-geïdentificeerde lasten uit het verleden. Zekerheden, garanties en waarborgen kunnen ook worden opgenomen in de koopovereenkomst - bijvoorbeeld een verzekering van de operationele geschiktheid of winstgevendheid van gebouwen of IT-systemen.
Goed om te weten: Aandeelhoudersleningen zijn over het algemeen betwistbaar en daarom moeten ze altijd samen met het aandeel in het bedrijf worden verkocht. Anders is er een vordering tot terugbetaling als het bedrijf binnen een jaar na terugbetaling van de lening het faillissement moet aanvragen. De aandeelhouder moet dan de ontvangen betalingen terugbetalen aan de curator.
Een aandelentransactie is typisch op het gebied van durfkapitaal, private equity, joint ventures en grensoverschrijdende transacties - wanneer het ondernemersrisico voor het doelbedrijf beperkt moet blijven.
Als de bedrijfsovername wordt gefinancierd door een banklening en de koper een natuurlijk persoon is, is het raadzaam om een holding op te richten, aangezien de winsten uit de verkoop van een holding belastingvrij zijn (sectie 8b (2) zin 1 KStG). Dit geldt ongeacht het aandelenbezit. Het deel van de verkoopopbrengst dat de boekwaarde overschrijdt, wordt beschouwd als winst (§ 8b (2) zin 2 KStG). Onttrekkingen aan het privévermogen worden niet als vervreemding beschouwd.
Vanuit het oogpunt van aansprakelijkheidsrecht kan het ook zinvol zijn om een overnamemaatschappij (NewCo) op te richten.
Als de deelneming ten minste 15% bedraagt, geldt het voorrecht voor de bedrijfsbelasting bij verkoop van de onderneming. In overeenstemming met Sectie 9 (1) nr. 2a GewStG moet de respectieve investering bestaan aan het begin van het boekjaar.
Als meer dan 25% van de aandelen in een onderneming met voorwaartse verliesverrekening wordt gekocht, worden de verliezen proportioneel verminderd. Als meer dan 50% van de aandelen wordt gekocht, vervalt de voorwaartse verliesverrekening van de doelonderneming volledig.
B) Activaovereenkomst
Bij een asset deal verkoopt een ondernemer zijn activa. Dit betekent dat alle activa, inclusief arbeid, contractuele en juridische relaties, worden overgedragen aan de koper. Hierdoor is er over het algemeen geen risico op het overnemen van niet-geïdentificeerde verplichtingen. Contractuele relaties met derden worden echter ook niet automatisch overgedragen. Ook voorwaartse verliescompensatie en voorwaartse rentecompensatie worden niet overgedragen aan de koper.
Een inventarislijst, die notarieel is vastgelegd, is geschikt voor het correct vastleggen van de individuele items in een asset deal. De aankoopprijs bestaat uit de prijzen voor de individuele activa en kan worden afgeschreven voor belastingdoeleinden.
Bovendien kan onder bepaalde omstandigheden een deel van de aankoopprijs onmiddellijk aftrekbaar zijn als bedrijfskosten - bijvoorbeeld in het geval van een consultancyovereenkomst met de verkoper.
Financieringskosten zijn aftrekbaar als bedrijfskosten voor het overnemende bedrijf; er kan een rentebarrière van toepassing zijn.
Vanuit fiscaal oogpunt is de aankoop van een maatschap altijd een activatransactie. De aankoopprijs voor aandelen in een maatschap kan daarom over het algemeen worden afgeschreven.
Juridische aspecten van bedrijfsovernames
- Overname van verzekeringscontractenDe koper sluit bestaande verzekeringscontracten af in overeenstemming met § 69 VVG. Opzegging is mogelijk, maar moet plaatsvinden binnen een maand na verwerving of kennis daarvan (§ 70 VVG).
- Overname van arbeidscontractenBij de aankoop van een bedrijf in overeenstemming met artikel 613a BGB neemt de koper bestaande arbeidsovereenkomsten over. Dit geldt over het algemeen als het bedrijf ongewijzigd blijft, maar moet worden gecontroleerd.
- Niet-concurrentiebedingEen contractueel geregeld concurrentiebeding kan nuttig zijn om een concurrentiesituatie te voorkomen. Het verbod moet op passende wijze worden beperkt in termen van tijd en gebied.
- Aansprakelijkheid voor verplichtingenDe overname van aansprakelijkheden hangt af van het type aankoop (activatransactie of aandelentransactie). Als de verkoper een handelaar is, is er uitgebreide aansprakelijkheid. Dit geldt niet voor aankopen van een niet-verkoper.
- Aansprakelijkheid voor belastingschuldenVolgens § 75 AO is de koper aansprakelijk voor bedrijfsbelastingen als het bedrijf in zijn geheel wordt overgedragen. De betaling van de koopprijs kan worden gekoppeld aan een goedkeuringscertificaat van het belastingkantoor.
3. belastingen voor de verkoop van het bedrijf
Wanneer een bedrijf wordt verkocht, zijn vooral de bedrijfswinst en de vermogenswinst van belang voor belastingdoeleinden. Inkomstenbelastingen zoals inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting, maar ook transactiebelastingen zoals btw spelen hierbij een rol. Verkopers en kopers streven niet altijd dezelfde belangen na.
De belastingen die verschuldigd zijn bij de verkoop van een bedrijf verschillen voor de verkoper, afhankelijk van of het een particulier (natuurlijk persoon) of een bedrijf (rechtspersoon) is.
a) Belastingen op vermogensaankopen door particulieren
Als een particulier zijn bedrijf verkoopt als onderdeel van een activatransactie, moet er inkomstenbelasting worden betaald over de vermogenswinst. De winst komt overeen met het verschil tussen de verkoopkosten en de boekwaarde voor belastingdoeleinden. Typische verkoopkosten zijn bijvoorbeeld taxatiekosten of makelaarscommissies. Daarnaast is er bedrijfsbelasting op de vermogenswinst. Verborgen reserves worden ook belast.
b) Belastingen op verkoop door een natuurlijke persoon
Gedeeltelijke inkomstenmethode
- op de verkoop van aandelen in een vennootschap door een particuliere aandeelhouder
- 40% van de vermogenswinst is vrijgesteld van inkomstenbelasting als de aandelen bedrijfsactiva zijn (bedrijfsbelasting is van toepassing)
- 40% van de vermogenswinst is vrijgesteld van inkomstenbelasting als de aandelen privévermogen zijn en er een aandelenbezit is van ten minste 1%
Bronbelasting
- in het geval van een minderheidsbelang in de aandelen die als privévermogen worden aangehouden van minder dan 1%
- 25% Bronbelasting op vermogenswinsten plus solidariteitstoeslag en, indien van toepassing, kerkbelasting
c) Belasting op verkopen door rechtspersonen
Belastingen op activatransacties
- Vennootschapsbelasting en bedrijfsbelasting op de vermogenswinst
- Verborgen reserves worden openbaar gemaakt en belast
- Gedeeltelijke inkomstenmethode op de winst van de individuele aandeelhouders
- Overdrachtsbelasting voor onroerend goed
Belastingen op aandelentransacties
- Speciale regeling in de Wet op de vennootschapsbelasting
- bij verkoop van aandelen in de dochteronderneming door de moedermaatschappij
- Winst uit de verkoop is belastingvrij
- De werkelijke belastingvrijstelling is slechts 95% omdat 5% leidt tot niet-aftrekbare bedrijfskosten.
d) Belastingvoordelen
Belastingvrije som op oudere leeftijd
In het geval van blijvende arbeidsongeschiktheid of bij het bereiken van de 55-jarige leeftijd is er een vrije vergoeding op meerwaarden van maximaal 45.000 euro. Dit kan slechts eenmalig worden toegekend en wordt verminderd vanaf 136.000.000 euro (Sectie 16 (4) EstG).
Kwintielregulering
De eenvijfde regel (Sectie 34 (1)) behandelt buitengewone inkomsten, zoals vermogenswinsten uit de verkoop van een bedrijf, fiscaal gunstig. Om het belastingverloop te beperken, kunnen hoge eenmalige inkomsten voor belastingdoeleinden over vijf jaar worden gespreid.
Freelancer
Normaal gesproken moeten natuurlijke personen bedrijfsbelasting betalen over hun vermogenswinsten. Dit geldt niet voor freelancers.
Lagere belastingen op buitengewone inkomsten
De wet op de inkomstenbelasting (EStG) voorziet in een speciale regeling voor buitengewone inkomsten, die eenmalig kunnen worden gebruikt. Als het buitengewone inkomen niet hoger is dan vijf miljoen euro, de belastingplichtige de leeftijd van 55 jaar heeft bereikt of arbeidsongeschikt is, geldt een verlaagd belastingtarief van 56% van het werkelijke belastingtarief van toepassing zijn ( § 34 para. 3 EStG )
Gunstige behandeling van ingehouden winsten
Ingehouden winsten kunnen worden toegepast op winsten die niet zijn onttrokken aan eenmanszaken en partnerschappen. In overeenstemming met artikel 34a EStG geldt dan een verlaagd belastingtarief van 28,25% (plus solidariteitstoeslag).
Neem contact op met
Belastingen met betrekking tot de aankoop of verkoop van een bedrijf zijn een zeer complexe aangelegenheid. Als advocaten gespecialiseerd in zowel fiscaal recht als handels- en vennootschapsrecht, staan wij aan uw zijde. U kunt vertrouwen op onze diepgaande expertise op het gebied van fusies en overnames. Wij bieden u betrouwbare ondersteuning vanaf de intentieverklaring, via due diligence en contractonderhandelingen, tot fiscale planning en uitvoering.